La Stampa - Consultazione Archivio

Turlo, poeta 'd Grignasch Turlo, poeta 'd Grignasch Na vos sclinta per le giornà 'd festa e 'd mincadì ant un bel lìber ed poesìa nen mach piemontèisa aUAND a capita, quand a-i é l'ocasion bon-a doma notissia 'd poeta che miraco a scrivo 'n piemontèis combin ch'a scrivo nen ant èl piemontèis ed Turin. Tante vos ed poesìa a fan richéssa die nòste parlade Cd tute le varietà 'd nòsta parlada regìonal), ma pi che tut a fan la richéssa d'un patrimòni che a divid-lo a patiss nen. Tut sòn per parie stavòta d'un poeta 'd Grignasch (un bel pais ai confin .ola Val Sèsia) che tutì j'agn a organisa un premi 'd poesìa piemontèisa grassìe a l'entusiasm dia diretris dia biblioteca 'd Varai, Piera Mazzone. Èl poeta 'd Grignasch per ecelensa a l'è Pinet Turlo (1871-1951), che 'd meste a fasìa '1 ciavatin e che a l'avìa '1 don d'esse pront a cheuje la vos ch'a lo cissava da 'ndrinta. Còse pa da inteletuaj, maginesse, ma còse ch'a Ihan so sust. Còse che 'n toca consideré drinta so temp, ch'a l'è specialment col ch'a va da la prima a la seconda guèra mondial. L'ocasion per lese Pinèt Turlo q-ì é. Disoma mèj: a-i é toma, perché sicome l'anastatica die «Poesìe» (publicà térdes agn apress la mòrt del poeta ant èl 1964, cujend le composission piemontèise e italian-e) a l'era esaurisse da temp, la Comun-a 'd Grignasch an colaborassion con le edission Zeisciu a l'ha pensa bin ed publiché '1 lìber an anastatica con na prefassion ed Sergio Maria Gilardino. Èl mond ed Turlo - inùtil dì - a l'è col die cite còse gropà a la vita 'd so pais e dia soa vai, dia soa gent e die soe giornà 'd festa e 'd mincadì (un pò 'd patriotism, quàich ocasion rehgiosa, quàich ocasion sivil, quàich componiment 'd ghèddo moral o spiritos, quàich elògi, quàich paisagi, quàich anvit a ten-e da cont ognidun la lenga 'd minca post, ognidun la lenga 'd so cloche). Ma tut so con la bela man ed chi a sa conte e fesse scoté (na poesìa da boca a orija). Darmage che l'anastatica a l'abia per fòrsa dovù ten-e 'nsema 'dcò le poesìe an italian, che - coma Gilardino a fortiss - a vaio nen le poesìe an piemontèis. Fé n'edission neuva 'd trinca mach con coste sì a sana gnanca na cativa ideja. [g.t.] la covertin-a del lìber